• 

SŁUPSK

Słupsk to blisko 100 – tysięczne miasto położone w północnej części Polski w województwie pomorskim, siedziba powiatu grodzkiego Słupsk. Jest to trzecie co do wielkości miasto w województwie pomorskim po Gdański i Gdyni.

W latach 1975 – 1998 miasto było stolicą regionu – samodzielnego województwa słupskiego.

Dziś Słupsk jest ważnym ośrodkiem gospodarczym, kulturalnym, administracyjnym, oświatowym i handlowym oraz największym miastem Pobrzeża Słowińskiego.

Centralnym punktem Słupska jest Stary Rynek (1). Główny miejski plac powstał już w średniowieczu i aż do I połowy XX wieku jego środek zajmował ratusz miejski. Rynek otaczały niegdyś wspaniałe, bogato zdobione kamieniczki mieszczańskie (2), które odwzorowały bogactwo i otwartość Słupska. Niestety podczas działań wyzwoleńczych zabudowa Słupska uległa zniszczeniu a do dziś z pięknej zabudowy Starego Rynku pozostały jedynie trzy kamieniczki stojące na ścianie południowej. Pochodzą one z końca XVIII i początku XIX wieku.

Jednym z ciekawszych zabytków Słupska jest gotycki kościół św. Mikołaja (3) – dziś siedziba Miejskiej Biblioteki Publicznej. Został on wybudowany wraz z otaczającym go klasztorem Norbertanek w XIV wieku i charakteryzuje go wenedyjski układ cegieł. W czasie II wojny światowej mocno zniszczony obiekt odbudowano dopiero w 1971 roku z przeznaczeniem na siedzibę Miejskiej Biblioteki Publicznej.

Potężna bryła kościoła Najświętszej Marii Panny (4) widoczna jest z daleka. Kościół ten został wybudowany około II połowy XIV wieku. W późniejszym okresie kościół był kilkukrotnie przebudowywany m.in. w latach 1858 – 1860, gdy nadano mu późnogotycki styl. Podczas działań II wojny światowej obiekt uległ dużym zniszczeniom ale na szczęście w latach 1945 – 1948 został pieczołowicie odbudowany. Jest to budowla masywna, ceglana. We wnętrzu zachowało się cenne wyposażenie m. in. późnogotycka grupa rzeźb „Ukrzyżowanie” z początku XVI wieku, barokowy ołtarz ozdobiony polichromią czy późnorenesansowa ambona. 

Kościół św. Jacka (5) to dawny przybytek dominikanów, wybudowany na przełomie wieków XIII i XIV na terenie ofiarowanym im przez księcia Mściwoja. Dominikanie opuścili kościół a do 1684 roku budynek pełnił funkcję kaplicy zamkowej. W czasie wyzwalania Słupska budowla uległ tylko niewielkim zniszczeniom wobec czego już w 1946 roku udostępniono ją wiernym.  Jest to budowla wzniesiona z czerwonej cegły i prezentująca styl gotycki. Wnętrze zabytku bogato wyposażone m.in. renesansowy ołtarz główny z XVII wieku wykonany w drewnie czy barokowe lichtarze z XVIII wieku.

Nieopodal kościoła stoi jeden z najważniejszych zabytków Słupska – Zamek Książąt Pomorskich (6). Pierwszy zamek w mieście powstał za rzeką Słupią w miejscu dzisiejszego kościoła św. Ottona. Ciekawostką jest fakt, iż to właśnie w słupskim zamku na świat przyszedł w 1454 roku pomorski władca Bogusław X. Jego pomnik (7), odsłonięty w 2010 roku zdobi zamkowy dziedziniec.  Ale wracając do zamku - przez wiele lat próbowano wybudować nowy zamek w obrębie murów miejskich ale z różnych przyczyn się to nie udawało. Dopiero po 1507 roku Bogusław X rozpoczął budowę warowni na obecnym terenie. Niestety zamek tracił coraz bardziej na swoim znaczeniu stając się magazynem na sól, zboże a przed II wojną światową składnicą rekwizytów teatralnych. Od 1958 roku rozpoczęto zakrojoną na szeroką skalę odbudowę zrujnowanego zamku z przeznaczeniem na cele muzealne. Odbudowany i wyremontowany zamek przekazano Muzeum Pomorza Środkowego (8), gdzie znajdziecie największą na świecie kolekcję dzieł Witkacego .

Obok zamku na kanale doprowadzającym niegdyś wodę do koła młyna stoi wspaniała gotycka Brama Młyńska (9). Powstała ona w latach 1325 – 1370. W czasie działań II wojny światowej brama uległa poważnym zniszczeniom a po kilku latach dewastacji w 1951 roku zabezpieczono ruiny bramy, która po generalnym remoncie mieści dziś pracownię konserwatora zabytków.

Dominantą rozległego placu Zwycięstwa jest wspaniały neogotycki ratusz słupski (10). Został on wzniesiony w latach 1899 – 1901.  Rozpatrywano inne lokalizacje ale ostatecznie wybór padł na plac Zwycięstwa. Ratusz od początku był i jest siedzibą władz miasta. Jedynie przez krótki okres czasu po wyzwoleniu Słupska w 1945 roku był on siedzibą radzieckiej komendantury wojskowej. Piękna neogotycka fasada posiada bogate zdobienie m.in. herbami miast Pomorza: Słupska, Koszalina, Kołobrzegu, Szczecina, Gdańska oraz Wrocławia. Wewnątrz zachowało się oryginalne wyposażenie i wystrój sal m.in. ponad 100 – letnie wyposażenie gabinetu Prezydenta. Zwieńczeniem bryły ratusza jest smukła 60 – metrowa wieża zegarowa nakryta hełmem z latarnią na szczycie.