Zacumuj w Łodzi

Łódź – niekoniecznie urodziwa i szara – tak kojarzy się większości osób to trzecie co do wielkości miasto Polski. Duża częśc turystów omija Łódź szerokim łukiem jadąc nad morze czy w góry. Czy łódź rzeczywiście nie zasługuje choćby na chwilę uwagi?

Otóż moi mili jak najbardziej zasługuje. Choć z własnego doświadczenie wiem, że sporo ludzi sądzi iż Łódź jest nowym miastem mającym prawa miejskie od niedawna to są w dużym błędzie. Łódź bowiem prawa miejskie ma od… 1423 roku. Wtedy to nad Łódką – niewielką rzeczką powstała skromna osada dająca początek dzisiejszej metropolii.

Prawdziwy boom miasto przeżyło w XIX i na początku XX wieku, kiedy to szeroko zakrojono industrializacja spowodowała znaczący rozwój niewielkiego dotąd miasteczka. Powstały wówczas setki fabryk, zakładów rzemieślniczych i manufaktury, które ukształtowały dzisiejsze oblicze miasta nad Nerem i Łódką. W latach Polski Ludowej Łódź była największym ośrodkiem przemysłu włókienniczego i jednym z czołowych centrów przemysłowych Polski. Setki zakładów i fabryk dawały zatrudnienie Łodzianom i przyjezdnym. Po transformacji ustrojowej większość z tych fabryk, zwłaszcza włókienniczych, odzieżowych i maszynowych upadła. Rozpoczął się exodus miasta, które stało się synonimem niemocy i biedy.

Ale to to powierzchowne, powszechnie powtarzane stwierdzenie jest bardzo krzywdzące dla miasta włókniarzy. Bo Łódź ma klimat. Ma styl. Drugiego takiego miasta próżno szukać w Polsce ale i w Europie. Perfekcyjnie zaplanowana sieć ulic, tysiące starych, czynszowych, robotniczych kamienic wzniesionych przeważnie w stylu eklektyzmu i secesji, wspaniałe fabrykanckie wille i pałacyki, monumentalne gmachy użyteczności publicznej, wtopione w zabudowę kościoły czy największy skarb Łodzi – zabytkowe fabryki świadczą o niepowtarzalności Łodzi.

Kto raz tu przyjedzie i przebrnie przez pierwsze, być może niekorzystne wrazenie odkryje Łódź niepoznaną. Łódź piękną i stylową. Okazałe kompleksy fabryczne mimo perfidnych wyburzeń, dewastacji i niefortunnych przebudów nadal stanowią widoczny i niepodważalny wyróżnik Łodzi. Najpiękniejsze kompleksy fabryczne znajdziecie m.in. na Księżym Młynie (dawne zakłady Uniontex, fabryki Scheiblera, Grohmana, dawna elektrownia), Polesiu (przędzalnia braci Muehle), na Widzewie ( fabryka nici „Ariadna”, „Wima”) i w centrum (fabryka Wevera późniejsza „Lenora”, dawny „Lodex”, „Poltex” czyli dzisiejsza Manufaktura, biała fabryka Geyera, fabryki Kindermanna, Laubego, fabryki przy ul. Piotrkowskiej, Wólczańskiej, Kilińskiego).

Niestety wielu nie udało się uratować jak fabryk „Norbelana”, „1 Maja”, „Fakora”, „Polmo”, „Maltex”, „Harnama”. Na szczęście obecnie Łódź ma program ratowania zabytkowych fabryk.

Ale Łódź ma też inne ciekawe zabytki – ma kilka rynków (Bałucki, Czerwony, plac Wolności) ale ten najstarszy – Stary Rynek pozostaje w cieniu innych atrakcji – a to od niego Łódź się zaczęła… W mieście znajdziecie też dobrze utrzymane zabytkowe, blisko stuletnie parki, modernistyczne osiedla (os. Montwiłła-Mireckiego) czy miejsca pamięci narodowej (obóz na Radogoszczu, pomnik martyrologii dzieci tzw. „Pęknięte serce”przy ul. Brackiej w parku im. Szarych Szeregów).

Łódź jest miastem nietypowym – podarujcie jej trochę serca a otworzy przed Wami swe najpiękniejsze i najciekawsze oblicza. A wtedy z pewnością stwierdzicie - drugiego takiego miasta w Polsce i Europie po prostu nie ma!